پیامدهای کیفری ناشی از قصور پزشکی منجر به فوت و راه کارهای قانونی آن

یکی از موضوعات چالش­­برانگیز و پُرابهام برای بسیاری از گروه­ها از جمله کادر پزشکی در موارد قتل­های غیرعمد ناشی از تقصیر، تعیین مجازات حبس مقرر در ماده 616 قانون تعزیرات می­باشد.­مهم ترین پیامد کیفری قتل ناشی از تقصیر، که ماهیتا شبه عمدی نامیده می­شود، مجازات حبس مندرج در ماده یاد شده است. در ماده مذکور برای قتل غیرعمدی که به واسطه بی­احتیاطی یا بی­مبالاتی یا اقدام به امری که مرتکب در آن مهارت نداشته و یا به سبب عدم رعایت نظامات واقع شده باشد، حبس از یک تا سه سال و نیز پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای­دم پیش­بینی شده است. در قانون مجازات اسلامی1370 با توجه به ماده 22، در صورت وجود جهات تخفیف، قضات مختار به تخفیف یا تبدیل مجازات بودند و در غالب موارد حبس به جزای نقدی تبدیل می­شد؛ اما با توجه به اصلاحات و تغییرات بنیادین در قانون مجازات اسلامی 1392 و تدوین مقررات تخفیف بر اساس نظام درجه­بندی، در حال حاضر در مواجهه با مجازات حبس موضوع ماده 616 قانون تعزیرات، سهولت گذشته برای تخفیف مجازات وجود ندارد و حبس به راحتی قابل تبدیل به جزای نقدی نیست. با این­حال، به رغم تحولات صورت پذیرفته و موانع پیش­رو، راه­هایی برای برون­رفت از چالش­های مربوط به کیفر حبس مندرج در ماده اخیر وجود دارد. در این مقاله با استفاده از ماده­های قانونی موجود از جمله مواد فصل­های چهارم و ششم از بخش دوم کتاب اول قانون مجازات اسلامی (کلیات)، راه­کارهای قانونی برای تعدیل، تبدیل، تقلیل و تعلیق مجازات سالب آزادی موضوع ماده 616 مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است.